Tiêu chuẩn khảo sát địa hình mới nhất – Cập nhật đầy đủ và chính xác năm 2025

Khảo sát địa hình là bước đầu tiên và vô cùng quan trọng trong các dự án quy hoạch, thiết kế, thi công công trình xây dựng, giao thông, thủy lợi, và các công trình hạ tầng kỹ thuật. Việc tuân thủ tiêu chuẩn khảo sát địa hình mới nhất không chỉ đảm bảo độ chính xác của dữ liệu đầu vào mà còn giúp hồ sơ thiết kế, thi công và quản lý đất đai tuân thủ quy định pháp luật, tránh rủi ro trong suốt quá trình triển khai dự án và công cụ hỗ trợ là máy GNSS RTK. iGeo Store sẽ giúp bạn tìm hiểu về tiêu chuẩn khảo sát địa hình mới nhất. 

Tiêu chuẩn khảo sát địa hình mới nhất là gì?

cream-and-beige-structured-organization-chart-1200-x-675-px-21png.webp

Theo hệ thống văn bản pháp lý và kỹ thuật hiện hành, Việt Nam đang áp dụng các tiêu chuẩn khảo sát địa hình mới nhất, bao gồm:

TCVN 4419:2012 – Khảo sát cho xây dựng – Yêu cầu chung

Đây là tiêu chuẩn nền tảng quy định các nguyên tắc cơ bản trong việc khảo sát địa hình phục vụ xây dựng, bao gồm: mục tiêu khảo sát, quy trình thực hiện, yêu cầu kỹ thuật đối với đo đạc, kiểm tra chất lượng dữ liệu và nội dung báo cáo khảo sát. TCVN 4419:2012 là tiêu chuẩn mà mọi đơn vị tư vấn khảo sát – thiết kế phải tuân thủ trong các dự án đầu tư xây dựng.

TCVN 9257:2012 – Bản đồ địa hình tỷ lệ lớn – Quy phạm thành lập

Tiêu chuẩn này áp dụng khi thực hiện bản đồ địa hình có tỷ lệ từ 1/500 đến 1/5000, thường sử dụng trong thiết kế kỹ thuật, thiết kế bản vẽ thi công, quản lý đô thị và đo vẽ địa chính. Nội dung quy định cách thành lập mạng lưới khống chế, bố trí điểm đo, phương pháp đo cao độ, lập đường đồng mức, ký hiệu bản đồ, kiểm tra nghiệm thu sản phẩm bản đồ số, v.v.

Thông tư 25/2014/TT-BTNMT và các văn bản sửa đổi, bổ sung

Đây là thông tư của Bộ Tài nguyên & Môi trường quy định chi tiết về thành lập bản đồ địa chính, bản đồ địa hình và hệ thống mốc đo đạc, kèm theo các hướng dẫn kỹ thuật và biểu mẫu cần thiết. Những văn bản sửa đổi sau này sẽ điều chỉnh cho phù hợp với thực tế phát triển công nghệ đo đạc, GIS và quản lý đất đai số hóa.

Hệ quy chiếu và tọa độ quốc gia VN-2000

Tất cả các dữ liệu khảo sát địa hình hiện nay tại Việt Nam đều phải được thể hiện theo hệ quy chiếu VN-2000, sử dụng hệ tọa độ phẳng Gauss – Krüger, đảm bảo sự đồng bộ hóa dữ liệu không gian trên phạm vi toàn quốc. Đây là yêu cầu bắt buộc đối với mọi sản phẩm đo đạc, bản đồ được sử dụng trong hệ thống quản lý đất đai, xây dựng, hạ tầng kỹ thuật và GIS.

Trong bối cảnh đó, Máy GNSS RTK Hi-Target V200 là lựa chọn tối ưu cho các dự án cần khảo sát địa hình chi tiết và đúng chuẩn. Với khả năng định vị chính xác đến từng centimet, Hi-Target V200 giúp kỹ sư dễ dàng thu thập dữ liệu theo đúng tỷ lệ bản đồ yêu cầu (1/500 đến 1/2000), đảm bảo độ tin cậy cao khi sử dụng trong hồ sơ thiết kế, thi công hoặc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

>>>Xem thêm: Mẫu đơn đề nghị đo đạc lại diện tích đất – Hướng dẫn chi tiết và chuẩn quy định

Nội dung cơ bản trong tiêu chuẩn khảo sát địa hình

Yêu cầu về độ chính xác và tỷ lệ bản đồ

Tùy thuộc vào loại công trình và giai đoạn thiết kế, bản đồ địa hình cần có tỷ lệ phù hợp như:

  • Tỷ lệ 1/500 – 1/1000: Dùng trong thiết kế chi tiết, khu dân cư, hạ tầng kỹ thuật đô thị.

     
  • Tỷ lệ 1/2000 – 1/5000: Dùng trong quy hoạch tổng thể, quy hoạch vùng hoặc khu công nghiệp.

     
  • Tỷ lệ 1/10000 trở lên: Phù hợp với các dự án quy hoạch cấp vùng, chiến lược phát triển đô thị – nông thôn.

Phương pháp đo đạc được chấp nhận

Tiêu chuẩn mới nhất cho phép sử dụng nhiều phương pháp hiện đại:

  • Đo toàn đạc điện tử

     
  • Đo bằng thiết bị GNSS RTK (định vị vệ tinh thời gian thực)

     
  • Công nghệ quét Laser 3D mặt đất

     
  • Chụp ảnh UAV (flycam) kết hợp xử lý ảnh số
     

Tất cả phải đảm bảo độ sai số nằm trong giới hạn cho phép theo từng cấp độ bản đồ.

Yêu cầu kỹ thuật khi lập bản đồ địa hình

  • Thể hiện đầy đủ địa vật, đường đồng mức, cao độ, ranh giới địa chính.

     
  • Tuân thủ hệ thống ký hiệu bản đồ theo quy định hiện hành.

     
  • Sử dụng hệ tọa độ VN-2000, mốc khống chế nhà nước.

     
  • Có biên bản kiểm tra hiện trường, nhật ký đo đạc và sơ đồ mạng lưới khống chế.

Trong các dự án khảo sát địa hình quy mô lớn như quy hoạch đô thị, kiểm kê đất đai hay quan trắc công trình, thiết bị đo đạc không chỉ cần chính xác mà còn phải đáp ứng khả năng hoạt động ổn định, liên tục trong điều kiện khắc nghiệt. Máy GNSS RTK Hi-Target V500 là thiết bị cao cấp, tương thích hoàn hảo với các tiêu chuẩn khảo sát địa hình mới nhất năm 2025, đặc biệt là khi làm việc theo hệ tọa độ VN-2000 và tích hợp vào hệ thống bản đồ địa chính số. 
 

>>>Xem thêm: Bản vẽ hiện trạng là gì? Tổng hợp các thông tin có liên quan

Khi nào cần áp dụng tiêu chuẩn khảo sát địa hình mới?

cream-and-beige-structured-organization-chart-1200-x-675-px-21.png

Việc áp dụng tiêu chuẩn khảo sát địa hình là yêu cầu bắt buộc trong nhiều hoạt động liên quan đến thiết kế, xây dựng, quản lý đất đai và quy hoạch. Dưới đây là những trường hợp phổ biến cần thực hiện khảo sát địa hình đúng theo quy định kỹ thuật và tiêu chuẩn hiện hành:

Khảo sát phục vụ lập dự án đầu tư xây dựng

Trước khi triển khai bất kỳ dự án đầu tư nào – từ công trình dân dụng, công nghiệp đến giao thông, hạ tầng kỹ thuật – đều cần có hồ sơ khảo sát địa hình chi tiết để đánh giá đặc điểm địa vật, địa mạo và mặt bằng thi công. Dữ liệu khảo sát này sẽ giúp chủ đầu tư:

  • Hiểu rõ điều kiện thực địa, cao độ nền, độ dốc và vị trí hệ thống thoát nước tự nhiên.

     
  • Làm căn cứ cho việc lựa chọn giải pháp thiết kế tổng mặt bằng phù hợp.

     
  • Tránh rủi ro phát sinh trong giai đoạn giải phóng mặt bằng hoặc thi công sai lệch với thực tế.
     

Thiết kế kỹ thuật và thiết kế bản vẽ thi công

Ở giai đoạn thiết kế kỹ thuật và bản vẽ thi công, dữ liệu địa hình càng cần độ chính xác cao. Việc đo đạc đúng tiêu chuẩn giúp kỹ sư:

  • Xác định chính xác cao độ tim tuyến, nền móng, sàn tầng trệt.

     
  • Lập mô hình 3D phục vụ thiết kế chi tiết.

     
  • Tối ưu hóa khối lượng đào đắp, hệ thống cấp thoát nước, thiết bị điện và các hạng mục phụ trợ.
     

Khảo sát không chính xác trong giai đoạn này sẽ làm tăng chi phí thi công, kéo dài tiến độ hoặc phát sinh các điều chỉnh thiết kế phức tạp.

Cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, phân lô, tách thửa

Trong lĩnh vực địa chính, việc đo đạc địa hình đúng quy chuẩn là điều kiện tiên quyết để:

  • Cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) cho hộ gia đình, tổ chức.

     
  • Phân lô, tách thửa đất theo đúng ranh giới hành chính và quy hoạch hiện hành.

     
  • Làm cơ sở pháp lý để chuyển nhượng, thế chấp, cho thuê hoặc xin phép xây dựng.
     

Các bản đồ đo đạc phải đảm bảo sử dụng hệ tọa độ VN-2000, ranh giới rõ ràng, có biên bản xác nhận thực địa và chữ ký các bên liên quan để được cơ quan có thẩm quyền chấp thuận.

Quản lý địa giới hành chính và hạ tầng kỹ thuật đô thị

Công tác quản lý đô thị, quy hoạch tổng thể và phát triển hạ tầng kỹ thuật không thể thiếu bản đồ địa hình chính xác. Khảo sát địa hình là cơ sở để:

  • Cập nhật bản đồ địa giới hành chính các cấp xã, huyện, tỉnh.

     
  • Quản lý hệ thống cấp nước, thoát nước, giao thông, cây xanh, chiếu sáng… trong đô thị.

     
  • Giám sát hiệu quả sử dụng đất công, đất nông nghiệp, đất xây dựng, đất dự phòng.
     

Bản đồ phải thể hiện rõ đường đồng mức, điểm cao độ, công trình hiện trạng và các ranh giới hành chính hiện hành.

Kiểm kê đất đai, quan trắc công trình và theo dõi biến động địa hình

Các cơ quan nhà nước và đơn vị tư vấn cần tiến hành kiểm kê đất đai định kỳ, phát hiện các biến động sử dụng đất hoặc giám sát biến dạng địa hình, công trình do tác động của thời tiết, lũ lụt, khai thác mỏ, hoặc quá trình thi công.

Tiêu chuẩn khảo sát địa hình quy định cụ thể:

  • Cách bố trí điểm đo, thiết lập mốc quan trắc.

     
  • Khoảng thời gian kiểm tra định kỳ (theo ngày, tuần, tháng).

     
  • Cách ghi nhận dữ liệu và lập báo cáo kỹ thuật.
     

Đây là cơ sở để đánh giá độ an toàn công trình, kiểm soát lún, nghiêng, trượt, nứt trong các dự án lớn như thủy điện, cầu đường, metro ngầm, hoặc nhà cao tầng.

Việc cập nhật và áp dụng đúng tiêu chuẩn khảo sát địa hình mới nhất là điều kiện bắt buộc để đảm bảo chất lượng và tính pháp lý của hồ sơ kỹ thuật, tránh rủi ro về thiết kế, thi công và nghiệm thu công trình. Do đó, các đơn vị tư vấn, nhà thầu và chủ đầu tư nên lựa chọn đối tác đo đạc uy tín, có trang thiết bị hiện đại và đội ngũ kỹ thuật viên am hiểu tiêu chuẩn – quy định hiện hành.


Tác giả: Tuấn Phát Trịnh

Trịnh Tuấn Phát - Nhân viên kỹ thuật Việt Thanh Với hơn 15 năm kinh nghiệm. Chuyên bay chụp, đo đạc, sửa chữa và kiểm nghiệm máy GNSS RTK, máy toàn đạc điện tử, máy định vị GPS cầm tay Garmin.... Với kinh nghiệm có được, tôi mong muốn hỗ trợ kỹ thuật, tư vấn cho mọi người kiến thức về trắc địa, máy móc,...


Bài viết liên quan

Trường có dấu (*) là bắt buộc.